1. Định nghĩa về chống sét van:
Chống sét van (Lightning Arrester) là một công cụ thoát sét trong hệ thống điện. Khi sét đánh vào đường dây, dòng điện và điện áp đột ngột tăng cao, dòng điện sẽ được chống sét van hấp thụ, nhanh chóng thoát xuống đất.
2. Cấu tạo chống sét van trung thế
Cấu tạo bên ngoài của chống sét van là một ống sứ hay chất dẻo cách điện có hình dạng và kích thước tùy thuộc cấp điện áp định mức sử dụng.
Về cấu tạo chống sét van được chia làm hai loại chính: Loại có khe hở phóng điện và loại không có khe hở.
Chống sét van có khe hở gồm có khe hở phóng điện và điện trở phi tuyến:
Khe hở phóng điện bao gồm nhiều cặp khe hở ghép nối tiếp. Mỗi cặp khe hở được chế tạo bởi 2 đĩa đồng mỏng dập định hình. Ở giữa là một tấm đệm mica hoặc bìa cách điện dày khoảng 1mm để tạo khe hở phóng điện. Mỗi chống sét van có số cặp khe hở phóng điện tùy theo nhà chế tạo thiết kế.
Điện trở phi tuyến được chế tạo từ Vilit hoặc Tirit hoặc ZnO (thường là Vilit). Dựa vào đặc tính V-A của điện trở phi tuyến, nếu có hiện tượng sét đánh, lúc này điện áp trên đường dây tăng cao, trị số điện trở sẽ hạ thấp xuống làm cho dòng điện chạy xuống đất. Khi điện áp trở về ngưỡng làm việc thì điện trở phi tuyến sẽ trở lại trạng thái cách điện.
Chống sét van không có khe hở chúng được cấu tạo bằng các đĩa MOV ghép lại với nhau, được đặt trong lòng ống. MOV là một chất bán dẫn nhạy với điện áp. Bình thường MOV là chất cách điện, nhưng khi điện áp cao, chúng trở thành chất dẫn điện.

3. Nguyên lý hoạt động của chống sét van
Mục đích của chống sét van là hấp thụ dòng điện tăng cao đột ngột của tia sét và chuyển hướng dòng điện này xuống đất để đảm bảo an toàn cho các thiết bị điện.
Khi điện áp đặt lên chống sét van tăng lên thì giá trị điện trở phi tuyến giảm xuống. Khi đó dòng điện sét sẽ thoát xuống đất qua dây tiếp địa nối với chống sét van.

4. Lựa chọn chống sét van thế nào hợp lý
Khi lựa chọn chống sét van cần chú ý các thông số sau:
MCOV (Maximum fundamental frequency continuous operating voltage applied to the arrester): Điện áp làm việc liên tục lớn nhất ở tần số 50Hz đặt lên chống sét.
TOV (Temporary fundamental frequency overvoltages to which the arrester may be exposed): Điện áp quá áp tạm thời ở tần số 50Hz mà chống sét có thể phải chịu đựng.
Giá trị MCOV được lựa chọn phải có giá trị bằng hoặc lớn hơn một chút so với điện áp dao động tối đa của lưới điện ở vị trí lắp chống sét van.
Chống sét van của nhiều thương hiệu lớn như Schneider, Feeo, Sunnom… với các cấp điện áp làm việc từ hạ thế đến cao thế 550kV.
Link bài viết: https://liemelec.com/1780/gioi-thieu-ve-chong-set-van.html