Điện năng rất quan trọng trong đời sống, nhưng bên cạnh đó nó còn gây ra các tai nạn không mong muốn. Một trong những tai nạn không mong muốn đó là bị điện giật. Vậy nguyên nhân tại sao bị điện giật? Điện giật là do dòng hay áp? Mối quan hệ giữa dòng điện và điện áp tác động đến cơ thể con người là như thế nào? Để giải đáp các vấn đề đó, mời bạn cùng theo dõi bài viết sau. Nếu có thắc mắc hoặc thấy tôi giải đáp chưa đúng thì các bạn có thể để lại bình luận bên dưới bài viết, tôi sẽ giải đáp thêm hoặc điều chỉnh nội dung bài viết.
Mức độ tác động của dòng điện đến cơ thể con người
Cơ thể con người có thể xem như là một trở kháng, nó bao gồm điện trở và điện kháng. Dòng điện DC tác động đến con người nhẹ hơn dòng điện AC. Nhưng tính chất ổn định của dòng điện DC so với dòng điện AC. Dòng điện AC, mang tính chất dạng sóng hình sin nên có một khoảng thời gian rất ngắn đó, điện áp sẽ về 0, do đó bạn có thể kịp co cơ để rút ra khỏi nguồn điện, còn với điện DC thì không. Cho nên về mặt kỹ thuật thì điện AC có thể giúp bạn cơ hội sống sót nhiều hơn so với điện DC nếu cùng một hiệu điện thế đủ lớn. Sau đây là các ngưỡng tác động của dòng điện đến cơ thể người:
Dòng điện (mA) | Tác dụng của dòng điện xoay chiều 50 đến 60Hz | Tác dụng của dòng điện một chiều |
0,6 đến 1,5 | Bắt đầu tê ngón tay | Không có cảm giác |
2 đến 3 | Ngón tay tê mạnh | Không có cảm giác |
5 đến 7 | Bắp thịt co lại và rung | Đau như kim châm, thấy nóng |
8 đến 10 | Tay đã khó rời vật mang điện, ngón tay, khớp tay lòng bàn tay thấy đau | Nóng tăng dần |
20 đến 25 | Tay không rời được vật mang điện, đau, khó thở | Nóng tăng lên, thịt co lại và rung nhưng chưa mạnh |
50 đến 80 | Thở bị tê liệt, tim bắt đầu đập mạnh | Tay khó rời vật mang điện, nóng mạnh, bắp thịt co rút, khó thở |
90 đến 100 | Thở bị tê liệt, nếu kéo dài 3 giây tim có thể ngừng đập | Tê liệt hô hấp |
Như vậy, ngưỡng dòng điện nguy hiểm cho con người đối với điện AC là 20 – 25mA, đối với điện DC là từ 50 – 80mA.
Ảnh hưởng đường đi của dòng điện qua cơ thể người
Đường đi của dòng điện qua cơ thể con người sẽ quyết định lượng dòng điện đi qua tim hay cơ quan tuần hoàn của nạn nhân. Các thí nghiệm chỉ ra kết quả phân lượng dòng điện đi qua tim như sau:
TT | Đường đi của dòng điện | Phân lượng dòng điện tổng qua tim (%) |
1 | Từ chân – thân – chân | 0,4 |
2 | Tay trái – thân – chân | 3,7 |
3 | Tay – thân – tay | 3,3 |
4 | Tay phải – thân – chân | 6,7 |
5 | Đầu – thân – chân | 6,8 |
Như vậy, lượng dòng điện đi qua tim theo tay phải – thân – chân và đầu – thân – chân là lớn nhất.

Thời gian dòng điện qua người
Dòng điện qua người càng dài thì Rng càng giảm. Điện áp ở tần số công nghiệp, giá trị Xc tiến đến vô cùng, nên khi đó tổng trở (Zng) người sấp xỉ bằng điện trở người (Rng). Lớp da có giá trị điện trở rất lớn, từ 1kΩ đến vài chục kΩ. Khi dòng điện đi qua người càng lâu thì lớp da sẽ bị biến tính và lớp sừng của da bị chọc thủng càng nhiều nên điện trở người càng giảm. Do đó, dòng điện đi qua người sẽ càng tăng lên. Khi chúng ta bị nhiễm tĩnh điện, dòng điện đi qua người lên đến 12V và điện áp lên đến vài ngàn Volt nhưng tại sao chúng ta lại không ngừng thở. Bởi vì thời gian điện áp đi qua người rất ngắn nên chưa đủ tác động đến cơ thể chúng ta.
Ảnh hưởng của điện áp
Điện áp nguy hiểm đối với AC là từ 40V trở lên. Đối với điện áp bé hơn 50V, chúng ta sẽ có ít vết bỏng hơn. Ở điện áp 220V, sẽ tạo ra vết bỏng ngay cả khi thời gian tiếp xúc nhỏ hơn 1 giây. Với điện áp lớn hơn 700V, da sẽ bị đánh thủng rất nhanh. Nhưng có 1 thí nghiệm chạm tay vào 200.000V nhưng người thí nghiệm thì không sao. Đó là do dòng điện đi qua cơ thể người rất bé nên không ảnh hưởng.
Ảnh hưởng của điện áp bước
Điện áp bước là điện áp con người phải chịu khi dòng điện đi vào đất. Sự chênh lệch điện áp giữa 2 bàn chân gây ra hiện tượng điện giật. Càng xa điểm dây chạm đất thì điện áp bước sẽ tiến về 0. Để tránh hiện tượng điện áp bước thì ta phải nhảy lò cò ra khỏi vị trí dòng điện đi vào đất.
Kết luận
Giới hạn an toàn đối với người theo tiêu chuẩn Việt Nam như sau:
Tần số | Nơi khô ráo | Nơi ẩm ướt |
AC | 50 | 25 |
DC | 80 | 50 |
Như vậy, an toàn điện được đặt ra là không cho dòng điện đi qua người. Nếu có đi qua người thì dòng điện phải ở trong ngưỡng cho phép hoặc thời gian tác động phải rất ngắn. Không để tình trạng phóng điện, nổ điện xảy ra. Phải thường xuyên kiểm tra đường dây điện để phát hiện tình trạng dây dẫn bị đứt và rơi xuống đất.