Tài liệu Hệ Thống Điện
Tổ đấu dây máy biến áp
Th10
Các máy biến áp có cùng góc lệch pha giống nhau được xếp chung vào cùng một tổ đấu dây. Vậy tổ đấu dây là gì, làm thế nào để xác định được tổ đấu dây cho máy biến áp thì mời các bạn theo dõi bài viết sau.
Trong các máy biến áp ba pha có 3 hình thức đấu dây đó là đấu hình sao (Y), đấu tam giác (D), đấu Zigzag. Đối với các máy biến áp điện lực, kiểu đấu điểm hình là đấu sao (Y) và đấu tam giác. Kiểu đấu Zigzag không được áp dụng trong máy biến áp điện lực vì kiểu đấu này tốn nhiều dây. Kiểu đấu Zigzag chỉ được áp dụng cho các máy biến áp đo lường để hiệu chỉnh sai số về góc lệch pha.
Trong máy biến áp 1 pha, góc lệch pha sẽ là 0° hoặc 180°. Trong máy biến áp 3 pha, góc lệch pha của máy biến áp chỉ có thể là bội số của 30°. Góc lệch pha ở đây được hiểu là góc lệch pha giữa các sức điện động cảm ứng phía cao áp và hạ áp, đo tại các đầu nối ra của máy biến áp. Vì góc lệch pha của máy biến áp là 30° bằng với góc giữa 2 điểm đánh dấu giờ trên mặt đồng hồ, nên thế giới đã quy ước chung dùng hình tượng của 2 kim đồng hồ để đánh dấu cho các tổ đấu dây. Trong hình tượng này, kim dài được đánh dấu véc-tơ sức điện động cảm ứng phía cao áp và luôn được đặt ở vị trí số 12, kim ngắn để đánh dấu véc-tơ sức điện động cảm ứng phía hạ áp. Số giờ được đọc sẽ dùng để chỉ thị cho tổ đấu dây.
Xác định tổ đấu dây cho máy biến áp 3 pha
Các tổ đấu dây cho máy biến áp đấu Y/Y luôn mang giờ chẳn và các máy biến áp đấu Y/D luôn mang giờ lẻ. Các máy biến áp đấu Y/Y cùng cực tính sẽ có số giờ sau Y/Y-0, Y/Y-4, Y/Y-8. Các máy biến áp đấu Y/Y ngược cực tính sẽ có số giờ sau: Y/Y-2, Y/Y-6/ Y/Y-10. Các máy biến áp đấu Y/D cùng cực tính sẽ có số giờ sau Y/D-3, Y/D-7, Y/D-11. Các máy biến áp đấu Y/D ngược cực tính sẽ có số giờ sau: Y/D-1, Y/D-5, Y/D-9.
- Trường hợp đấu Y/Y-0
Cách vẽ:
Dựng tam giác ABC phía cao áp sao cho véc-tơ AB thẳng đứng. Thứ tự ABC theo chiều kim đồng hồ theo hình vẽ.
Vì phía sơ cấp nối hình sao. Do đó điện áp đặt vào cuộn dây không phải là cạnh của tam giác điện áp. Ta cần xác định trọng tâm N của tam giác này.
Từ trọng tâm N, nối các đường NA, NB, NC. Các đường thẳng này sẽ biểu thị các véc tơ điện áp XA, YB và ZC.
Chọn 1 điểm n bên ngoài tam giác điện áp trên để làm gốc cho hệ thống véc tơ điện áp phía hạ áp.
Vẽ véc-tơ xa song song và cùng chiều với XA. Gốc x của véc tơ trùng với n.
Tương tự, vẽ véc-tơ yb song song và cùng chiều với YB, zc song song và cùng chiều với ZC. Các điểm y và z trùng với n.
Nối hai điểm ab, bc, ca. Ba đường thẳng này sẽ biểu thị cho tam giác điện áp phía hạ áp.
Tịnh tiến véc tơ ab về phía tam giác điện áp phía cao áp, sao cho điểm a trùng với A. Ta thấy véc tơ ab sẽ có vị trí giống như kim ngắn đồng hồ chỉ 0 giờ.
Như vậy góc lệch tính theo giờ của máy biến áp này là 0 giờ, tổ đấu dây của máy biến áp này là Y/Y-0.
Nếu chúng ta đánh dấu các đầu ra của máy biến áp khác đi, sao cho các cuộn tương ứng của các pha vẫn giữ nguyên thứ tự theo vòng tròn abc và cùng cực tính, ta sẽ có tổ đấu dây với góc lệch khác đi Y/Y-4, Y/Y-8.
Nếu các cuộn dây hạ áp được đánh dấu theo hướng ngược lại, nghĩa là cuộn dây hạ áp ngược cực tính với cuộn dây cao áp, ta sẽ có các tổ đấu dây Y/Y-6, Y/Y-10, Y/Y-2. Cách vẽ cũng tương tự như đấu cùng cực tính:
- Trường hợp đấu Y/D-11
Cách vẽ:
Dựng tam giác ABC đối với phía đấu Y, giống như trường hợp tổ đấu dây Y/Y.
Từ một điểm ngoài tam giác điện áp, vẽ véc-tơ xa song song và cùng chiều với XA.
Vẽ véc tơ yb song song và cùng chiều với véc tơ YB. Vì đầu nối a trên cuộn dây xa nối với đầu nối y trên cuộn dây yb, nên khi ta vẽ véc tơ yb phải vẽ sao cho gốc y phải trùng với ngọn a của véc-tơ xa.
Tương tự, vẽ véc tơ zc song song và cùng chiều với véc tơ ZC. Gốc z của zc trùng với ngọn b của yb.
Tịnh tiến véc tơ ab về phía tam giác điện áp phía cao áp, sao cho điểm a trùng với A. Ta thấy véc tơ ab sẽ có vị trí giống như kim ngắn đồng hồ chỉ 11 giờ.
Như vậy góc lệch tính theo giờ của máy biến áp này là 11 giờ, tổ đấu dây của máy biến áp này là Y/Δ-11.
Nếu chúng ta đánh dấu các đầu ra của máy biến áp khác đi, sao cho các cuộn tương ứng của các pha vẫn giữ nguyên thứ tự theo vòng tròn abc và cùng cực tính, ta sẽ có tổ đấu dây với góc lệch khác đi Y/D-3, Y/D-7
Nếu các cuộn dây hạ áp được đánh dấu theo hướng ngược lại, nghĩa là cuộn dây hạ áp ngược cực tính với cuộn dây cao áp, ta sẽ có các tổ đấu dây Y/D-5, Y/D-9, Y/D-1. Cách vẽ cũng tương tự như đấu cùng cực tính:
Kết luận:
Tổ đấu dây máy biến áp Y/Y thì sẽ có số giờ chẵn Y/Y-0, Y/Y-4, Y/Y-8 và tổ đấu dây máy biến áp Y/D thì sẽ có số giờ lẻ: Y/D-11, Y/D-3, Y/D-7.
Các máy biến áp có sơ đồ đấu dây cao áp và hạ áp giống nhau có góc lệch cơ bản là 0 giờ và 11 giờ. Ví dụ như Y/Y-0, Y/D-11.
Nếu ta đảo ngược cực tính, ta có góc lệch mới đối xứng qua tâm, nghĩa là lệch nhau 6 giờ:
Ví dụ: Y/Y-0 đấu cùng cực tính thì Y/Y-6 là đấu ngược cực tính. Y/D-11 đấu cùng cực tính thì Y/D-5 đấu ngược cực tính.
Khi hoán chuyển pha ta có góc lệch nhau 4 giờ: Ví dụ từ Y/Y-0 thì hoán chuyển pha là Y/Y-4.
Trên đây là cách xác định tổ đấu dây của máy biến áp. Nếu có thắc mắc cần giải đáp vui lòng gửi mail đến [email protected]
Tổ đấu dây Y/Y0-12 là như nào ạ
Đấu Y ở phía sơ cấp, đấu Y có trung tính nối đất ở phía thứ cấp ta được Y/Y0. Còn con số 12 chỉ góc lệch pha là 12 giờ. Góc này có ý nghĩa gì, là cuộn sơ cấp và thứ cấp có cùng chiều quấn dây, cùng ký hiệu đầu dây. Tổ đấu dây Y/Y0-12 và Y/Y0-0 là tương đồng nhau. Nhưng để tránh nhầm lẫn khi có cuộn thứ cấp trung tính nối đất thì người ta sẽ viết Y/Y0-12.
Thầy giáo em có đưa ra 1 câu hỏi là vẽ tổ đấu dây Y/Z-6 mà em đang chưa hiểu ạ. Thầy giúp em được không
Y/Z là gì vậy bạn, mình chỉ biết tổ đấu dây Y/D thôi.
Cho em hỏi cách vẽ giản đồ vectơ của sơ đồ Dy05 với ạ
Cho em hỏi cách vẽ giản đồ vectơ của sơ đồ Dy05 với ạ
Đầu tiên bạn dựng tam giác ABC (Tam giác của tổ đấu dây MBA đấu D). Sau đó mình lấy từ điểm A vẽ đối xứng ngược nhau góc 180° so với đoạn thẳng CA. Gọi đoạn thẳng đó là ax. Từ điểm x ta vẽ đoạn xb ngược chiều đoạn AB một góc 180°. Tương tự thì cũng từ điểm x, ta vẽ đoạn xc sao cho điểm c là đầu mút và đoạn xc ngược chiều với đoạn BC. Chi tiết mình đã gửi qua mail cho bạn rồi nhé.
cho em hỏi phía sơ cấp đấu sao lần lượt là A nối với Z , B nối X, C nối Y; phía thứ cấp nối tam giác lần lượt là b, c, a thì tổ nối dây là gì ạ?
Bạn cho mình đầy đủ dữ liệu phía thứ cấp nha, bên mình đang thiếu dữ liệu (b nối với điểm nào, c nối điểm nào, a nối điểm nào)? Ví dụ: Nếu b nối x khác với x nối b nha, hoặc bạn có thể gửi hình ảnh các cuộn đấu như thế nào vào mail: [email protected], bên mình sẽ hỗ trợ chi tiết nhé.
Anh ơi cho em tham khảo tí ạ : để xác định tổ nối dây của MBA 1 pha , 3pha cần dựa vào những yếu tố nào ? . cho ví dụ. Em xin cám ơn
Để xác định tổ đấu dây MBA 1 pha và 3 pha dựa vào cực tính của cuộn dây. Để xác định cực tính của một MBA nhỏ hoặc MBA 1 pha thì ta có thể dùng nguồn DC cấp vào và xác định cực tính. Để xác định cực tính MBA lớn, ta dùng xung một chiều để xác định trị số cực tính đầu ra. Tôi sẽ viết một bài viết nói về cách xác định cực tính MBA ở một bài viết khác và thông báo bài viết qua email của bạn.
tôi có 1 máy biến áp ( hạ áp ) 750kva – 22/0,4kv
tổ đấu : D/Yo-11
tôi muốn hỏi: có phải cuộn sơ cấp đấu tam giác ( 22kv) phía trung thế
còn cuộn thứ cấp đấu sao ( 0,4 kv) phía hạ thế
góc lệch pha giữa 2 cuộn thứ cấp và sơ cấp là 1 góc 30 độ đúng không ạ
Về tổ đấu dây: Máy biến áp có thông số trên được đấu tam giác ở phía 22kV, đấu sao (có dây trung tính) ở phía 0.4kV.
Về góc lệch pha theo hướng vector là 11 giờ, có độ lớn là 30 độ điện. Nó khác với Y/D-1, độ lớn cũng là 30 độ điện, nhưng góc lệch pha theo hướng vector là 1 giờ.
anh cho em hỏi, ví dụ mình có sơ đồ vecto mà chưa hề biết cực tính của chúng. thì làm sao mình xác định được cực tính ạ. Ví dụ Y/D-11 thì sao mình biết nó cùng cực tính hay ngược cực tính ạ. Thanks anh
Bạn cứ hình dung tổ đấu dây con số phía sau ký hiệu Y/Y hoặc Y/D sẽ theo quy tắc các con số theo chiều kim đồng hồ, chỉ cần nhớ 1 sơ đồ cùng cực tính giữa đấu Y/Y-0 và Y/D-11. Khi đó bạn cộng với con số 4 sẽ ra các tổ đấu dây cùng cực tính khác:
Ví dụ: Y/Y-0, Y/Y-4, Y/Y-8 hoặc Y/D-11, Y/D-3, Y/D-7.
Đối với trường hợp ngược cực tính bạn cứ nhớ rằng khi đấu cùng cực tính Y/Y-0 thì 2 kim dài và kim ngắn cùng chỉ 12 giờ, thì ngược cực tính sẽ đối nhau 180 độ. Như vậy trên đồng hồ, điểm đối xứng số 12 qua tâm là số 6. Như vậy, tổ đấu dây ngược cực tính thì bạn cứ lấy tổ đấu dây cùng cực tính bạn cộng thêm 6 sẽ ra ngược cực tính.
Ví dụ: Y/Y-0 là cùng cực tính, cộng thêm 6 là Y/Y-6 ngược cực tính. Bạn cộng thêm 4 giống như cùng cực tính sẽ ra các tổ đấu dây ngược cực tính tiếp theo Y/Y-10, Y/Y-2.
Còn nữa, khi từ ký hiệu tổ đấu dây, muốn vẽ các cuộn dây bạn cứ lấy Y/Y-0 và Y/D-11 làm chuẩn, nghĩa là chữ cái theo thứ tự a – b – c. Khi bạn cộng thêm 4 thì chữ a sẽ nhảy qua vị trí thứ 2 là c – a – b, tiếp tục cộng thêm 4 thì chữ a sẽ nhảy qua vị trí thứ 3: b – c – a.
A cho e hỏi sơ đồ tổ đấu dây cùng 1 sơ đồ như nhau nhưng 1 sơ đồ có mũi tên và 1 sơ đồ không có mũi tên có j khác nhau ko a?
Sơ đồ tổ đấu dây có mũi tên chỉ hướng chiều dòng điện đi trong cuộn dây, dùng để xác định đầu đầu và đầu cuối cuộn dây, từ đó ta xác định được cực tính cuộn dây.
Theo bài của anh thì em hiểu: MBA có tổ đấu dây Y/D-11 và Y/Y-12 lệch nhau 1 góc là 30° đúng không ạ?
Đúng rồi bạn. Cứ một giờ lệch nhau tương đương 30 độ điện.
Theo như a chia sẻ, Các tổ đấu dây cho máy biến áp đấu:
1. Y/Y luôn mang giờ chẳn
. Y/Y cùng cực tính sẽ có số giờ sau Y/Y-0, Y/Y-4, Y/Y-8
. Y/Y ngược cực tính sẽ có số giờ sau: Y/Y-2, Y/Y-6/ Y/Y-10
1. Y/D luôn mang giờ lẻ
. Y/D cùng cực tính sẽ có số giờ sau Y/D-3, Y/D-7, Y/D-11
. Y/D ngược cực tính sẽ có số giờ sau: Y/D-1, Y/D-5, Y/D-9.
***********
E muốn hỏi thêm quy định về 2 cách đấu sau, mong a chia sẻ thêm cho e:
3. Δ/ Δ
4. Δ/Y
E đang có Bài tập về dạng này mà e k vẽ dc.
Cám ơn a rất nhiều!
Chào bạn.
Trường hợp đấu ∆/∆ thì ∆/∆-0 sẽ có cùng cực tính và ∆/∆-6 sẽ ngược cực tính. Bạn cũng dựng tương tự như đấu kiểu Y/Y nhưng thay vì kiểu đấu Y bạn dựng tam giác theo kiểu đấu dây Y, thì bạn thay bằng kiểu đấu ∆ và dựng tam giác theo kiểu đấu dây ∆ để xác định góc lệch tính theo giờ.
Kiểu đấu dây Y/∆ hay ∆/Y đều giống nhau. Cùng cực tính là Y/∆-11 hoặc ∆/Y-11. Ngược cực tính là Y/∆-5 hoặc ∆/Y-5.
Các trường hợp ví dụ trên là áp dụng thứ tự pha A-B-C.
Kiểu đấu dây Y/∆ hay ∆/Y đều giống nhau.
Cùng cực tính là Y/∆-11 hoặc ∆/Y-11. (Trường hợp ∆/Y-3, ∆/Y-7 có giống Y/∆ không anh? )
Ngược cực tính là Y/∆-5 hoặc ∆/Y-5. (Trường hợp ∆/Y-1, ∆/Y-9 có giống Y/∆ không anh?)
*************
Ngày mai (Trước 17h, 05/12/2021) nhớ check mail hachi… của bạn. Mình vẽ tay gửi riêng cho chứ bình luận không thể hiển thị hình ảnh. Nói chung đấu ∆/Y hay Y/∆ thì góc lệch đều giống nhau cả. Cái khác nhau chỉ là mục đích sử dụng MBA thôi.
Tks a!
Bạn cho hỏi chút, tổ đấu dây là DYn-11 thì có ý nghĩa là gì? phía sơ cấp hay phía cao áp đấu tam giác?
DYn-11 có nghĩa là góc lệch pha giữa 2 cuộn tam giác và sao sẽ là 0 độ điện. Vì máy biến áp không quan trọng đầu nào sơ cấp hay thứ cấp, chỉ quan trọng một máy biến áp có tối thiểu 1 đầu cao áp và 1 đầu hạ áp. Nếu bạn đấu máy biến áp để nâng áp truyền tải thì phía đầu hạ áp sẽ là sơ cấp, phía đầu cao áp sẽ là thứ cấp và ngược lại nếu bạn dùng cho hạ áp ví dụ như cung cấp cho lưới phân phối trung áp thì nó là máy hạ áp, phía sơ cấp sẽ là phía đầu cao áp, phía thứ cấp sẽ là phía đầu hạ áp.
Máy biến áp đấu DYn-11 có nghĩa là máy biến áp hạ áp. Cuộn thứ sẽ là cuộn hạ áp, cuộn sơ sẽ là cuộn cao áp. Còn YnD-11 là máy biến áp tăng áp.
DYn-11 thì góc lệch pha giữa sơ và thứ cấp là 1 góc 30 độ về độ lớn chớ ta.
Đúng là sự lệch pha giữa D/Yn-11 sẽ là 30 độ. Cảm ơn bạn đã góp ý, bài viết sẽ được sửa lại cho hoàn chỉnh hơn.
Máy biến áp đấu DYn-11 có nghĩa là máy biến áp hạ áp như này thì em đang có sẵn máy nhưng muốn dùng để cấp điện từ Hạ Áp lên Trung áp có cách nào không ạ
Theo Email từ hãng sản xuất tư vấn thì bạn có thể đảo ngược máy biến áp nếu nhà sản xuất cho phép. Có những máy biến áp hoạt động 2 chiều được (áp dụng cho các máy biến áp trong các trạm điện năng lượng tái tạo), có những máy thiết kế ra chỉ chuyển đổi điện áp theo đúng chiều. Việc bạn cấp ngược lại có thể dẫn đến bảo hòa từ trong lõi sẽ gây tăng nhiệt độ và làm hỏng MBA,bạn có thể liên hệ đến nhà sản xuất để hỏi rõ hơn thông tin.
Anh cho em hỏi vì sao không có tổ đấu dây Y/Y lẽ và D/d chẵn ạ ?
Do tính chất đặc trưng dựng vector tổ đấu dây và góc đặc trưng của việc dựng vector nên không thể có trường hợp Y/Y lẻ và D/D chẵn. Nếu bạn muốn góc lẻ thì chỉ có trường hợp đấu Y/D hoặc bạn muốn góc chẵn thì chỉ có Y/Y.
Em muốn hỏi sâu thêm chổ này 1 chút là nó đặc trưng như nào vậy Anh? A có thể giải thích rõ hơn được không ạ, ví nếu vẽ vectơ thì mình vẫn vẽ được mà ta…
Góc đặc trưng ở đây là góc đặc trưng cho sự lệch pha giữa sức điện động cảm ứng giữa phía cao áp và phía hạ áp.
Dạ vâng cảm ơn Anh
Very good article.Really thank you!
I really like your blog.. very nice colors & theme. Did you
create this website yourself or did you hire someone to do
it for you? Plz answer back as I’m looking to create my own blog and would like to know where u got this from.
appreciate it
Please contact [email protected]
bạn ơi,cho mình hỏi,trong này mình không thấy phần tổ nối dây Tam giác / tam giác ? mình tìm mãi cũng chưa thấy tài liệu nào nói về máy biến áp có tổ nối dây tam giác / tam giác nào.
Bạn có thể chia se thông tin về loại máy biến áp này ko?
Mình cảm ơn.
Tổ đấu dây tam giác/ tam giác cũng giống như tổ đấu dây sao/ sao. Nhưng thực tế ít sử dụng phương pháp đấu tam giác – tam giác trong máy biến áp lực. Bởi vì trong hệ thống điện truyền tải điện cao áp, sự an toàn cho người cũng như hệ thống rất quan trọng. Nếu sử dụng máy biến áp đấu tam giác – tam giác, sẽ không bảo vệ được sự cố 1 pha chạm đất. Do vậy, chẳng may có người đi vào vùng nguy hiểm của pha chạm đất thì sẽ không đảm bảo an toàn và có thể bị điện giật. Hơn nữa, khi 1 pha chạm đất, trong thời gian ngắn thì hệ thống vẫn sẽ làm việc được, nhưng lâu dài điện áp 2 pha còn lại sẽ tăng lên gây hư hỏng thiết bị và có thể xảy ra sự cố rã lưới.
Im grateful for the article. Really looking forward to read more. Really Cool. Patience Waylin Codd
Hey! I realize this is sort of off-topic but I needed to ask. Mabel Calvin Encratis
Please ask questions, I will answer.